تنها یک روز پس از بازگشت موج اول تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه ایران، روند حرکتی بازارهای مالی در ایران معکوس شد.
تنها یک روز پس از بازگشت تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه ایران، روند حرکتی بازارهای مالی در ایران معکوس شد.
بر خلاف دو روز گذشته که شاخص کل بورس تهران سیر صعودی طی می کرد و نرخ ارز و سکه در مسیر نزول قیمت حرکت می کرد، در جریان معاملات روز چهارشنبه شاخص کل بورس تهران کاهش یافت و سیرصعودی نرخ ارز و سکه از سرگرفته شد.
سقوط بورس تهران
بورس اوراق بهادار تهران یک روز پس از بازگشت موج اول تحریم های اقتصادی آمریکا علیه ایران شاهد سقوط ۲ هزار و ۶۲ واحدی شاخص کل بود. در همین حال ارزش معاملات بورس تهران به یک سوم روز دوشنبه و به حدود نیمی از ارزش معاملات روز سهشنبه تنزل کرد و به پانصد میلیارد تومان رسید.
بدین ترتیب شاخص کل بورس تهران که با صعود به ۱۳۳ هزار و ۵۸۴ واحد رکورد تاریخی خود را شکسته بود، روز چهارشنبه تا۱۳۱ هزار و ۵۲۱ واحد عقب نشینی کرد. افت قیمت سهام فولاد مبارکه اصفهان به همراه کاهش قیمت مجموعهای از شرکتهای پالایش نفت و پتروشیمی بیشترین تاثیر را در سقوط شاخص کل بورس تهران داشتند.
صعود ارز و سکه
بازار آزاد ارز تهران نیز طی داد و ستدهای روز چهارشنبه شاهد بازگشت روند صعودی قیمتها بود. هر یورو که طی خرید و فروش های دو روز گذشته تا ۱۰ هزار و ۴۰۰ تومان نیز تنزل کرده بود، روز چهارشنبه با بیش از ۱۴۰۰ تومان افزایش از مرز ۱۱ هزار و ۸۰۰ تومان گذشت. در همین حال، قیمت هر دلار آمریکا نیز با بیش از ۹۰۰ تومان افزایش از ۱۰ هزارتومان عبور کرد و تا لحظه انتشار این خبر به بیش از ۱۰ هزار و ۲۰۰ تومان رسید.
همزمان با رشد دوباره قیمت ها در بازار آزاد ارز، قیمت هر قطعه تمام سکه طلا نیز ۷۰۰ هزار تومان افزایش یافت و به بیش از ۳ میلیون و ۷۵۰ هزارتومان صعود کرد.
بیشتر بخوانید:اولین روز تحریمها؛ خونسردی اقتصاد جهان و سردرگمی بازارهای ایران
دلسردی صرافیها
برخی از فعالان بازار آزاد تهران دلیل معکوس شدن روند قیمتی در بازار را آزادسازی فعالیت صرافی در قالب محدودیتهای کاری بالا عنوان میکنند. به اعتقاد آنها، در حالی که بانک مرکزی با ارائه بسته ارزی جدید وعده آزادسازی قیمت و فعالیت صرافیها را داده بود ولی انتشار دستورالعمل فعالیت دوباره صرافیها که از حدود چهارماه پیش متوقف شده بود، محدودیتهای کاری بسیار بالایی دارد.
بر اساس این دستورالعمل، صرافیهای قانونی میتوانند حواله ارزی صادرکنندگان را از بازار ثانویه خریداری کنند و حداکثر با ۱ درصد افزایش قیمت، طرف ۳ روز به فروش برسانند. صرافیها تنها میتوانند ۵ درصد حواله خریداری شده را به صورت اسکناس به فروش برسانند.
محدودیتهای اعمال شده در روند کاری صرافیها موجب شده تا بسیاری از صرافیها از آغاز دوباره فعالیت رسمی خود امتناع کنند و تابلوهای آنها همچنان خالی از قیمت ارز باشد. تحت تاثیر این اتفاق معاملات بازار آزاد ارز تهران همچنان خارج از چارچوب مد نظر بانک مرکزی و در قالب مبادلات بازار سیاه انجام میشود که زمینه را برای رشد دوباره قیمتها فراهم کرده است. معدود صرافی هایی که تابلو نرخ های خود را روشن کرده اند، تنها قیمت خرید ارز را در آن درج کردهاند و فروش ارز ندارند.
فرجام ارز مسافری و دانشجویی
بانک مرکزی با حذف سهمیه یکهزار یورویی ارز مسافری بر مبنای نرخ رسمی(۴ هزار و ۲۰۰ تومانی)، به صرافی ها اجازه داده به هر مسافر ایرانی ۵ هزار یورو ارز مسافری به نرخ بازارثانویه بفروشند. همچنین صرافی ها حق ندارند به هر فرد ایرانی سالانه بیش از ۱۰ هزاریورو بفروشند.
همچنین وزارت علوم و فناوری اطلاعات نیز افتتاح پرونده جدید برای پرداخت ارز دانشجویی را متوقف کرده و مطابق اطلاعیه بانک مرکزی، از این پس فروش ارز دانشجویی نیز بر پایه نرخ بازار ثانویه و از طریق صرافیها صورت خواهد گرفت.
مطابق اعلام بانک مرکزی ایران در اولین روز(سه شنبه) اجرایی شدن بسته جدید ارزی این بانک، هر دلار در بازار ثانویه ۸ هزار و ۹۵۰ تومان و هر یورو ۹ هزار ۳۳۰ تومان کشف قیمت شد.
بیشتر بخوانید:استقبال متفاوت از بازگشت تحریمها؛ رکوردشکنی بورس تهران و نزول نرخ ارز
بانک مرکزی ایران همزمان با بازگشت تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه این کشور، بستهای ارزی را با هدف بازگرداندن ثبات به بازار ارز ایران و حذف رانت ارز تک نرخی ۴ هزار و ۲۰۰ تومان دولتی به اجرا گذاشته است. مطابق این بسته ارزی، نرخ رسمی تنها برای واردات کالاهای اساسی تخصیص مییابد و سایر نیازهای کشور باید با ارز کشف نرخ شده در بازار ثانویه و بر اساس عرضه ارز صادراتی و تقاضای وارداتی تامین شود.
۹۰ روز پس از خروج یکجانبه آمریکا از توافق هستهای پنج قدرت جهان با ایران، موج اول تحریمهای تجاری و مالی این کشور علیه اقتصاد ایران از روز سهشنبه بازگشته است.
این تحریمها از سال ۲۰۱۵ میلادی و در پی حصول توافق هستهای با ایران از سوی آمریکا متوقف شده بود ولی با هدف آن چه که دولت آمریکا «کاهش تندرویهای حکومت ایران» عنوان کرده، بار دیگر برقرار شد.
در بخش تجاری، هرگونه معامله طلا و فلزات مهم با ایران تحریم شد. همچنین صنعت خودروسازی و هواپیمایی ایران مشمول این موج از تحریمهاست.
در بخش مالی نیز خرید و فروش اسکناس دلار و معامله بر اساس موجودی ریالی حسابهای خارجی دولت ایران تحریم شده است. همچنین تامین مالی خارجی و خرید اوراق قرضه بینالمللی برای دولت ایران ممنوع است.
بر اساس اعلام وزارت خزانهداری ایالات متحده آمریکا، هر فرد حقیقی یا حقوقی که تحریمهای یکجانبه علیه ایران را نقض کند، مشمول جریمههای مالی این وزارتخانه قرار خواهد گرفت.
ایالات متحده آمریکا همچنین در بعد ملی نیز صادرات فرش و مواد غذایی ایرانی را به مقصد بازار این کشور ممنوع کرده است.
بیشتر بخوانید:پیشبینی تاثیر بازگشت تحریمهای آمریکا بر بازار ارز ایران
طی سه ماهی که از خروج یکجانبه آمریکا از برجام می گذرد، نرخ دلار در بازار آزاد ایران با رشد حدود ۱۰۰ درصدی تا ۱۲ هزارتومان نیز صعود کرده و اکنون بانک مرکزی و همزمان با بازگشت تحریمها امیدوار است با اجرای بسته ارزی جدید ضمن رسمیت بخشیدن به افزایش نرخ ارز از حدود ۴ هزار و ۲۰۰ تومان به حدود ۹ هزارتومان از جهش غیررسمی آن جلوگیری کند.