عملیات اطلاعرسانی نادرست به گفته غربیها میتواند توسط رسانههای عمومی نظیر شبکه خبری آر تی یا چهرههای جنجالی و پرنفوذی همچون یوگنی پریگوجین، تاجر روس صورت گیرد که گفته میشود هدایت گروه مزدوران خصوصی روس موسوم به واگنر را بر عهده دارد.
مسکو طی سالهای گذشته با اتهامهای زیادی در خصوص حملات سایبری روبرو شده که تحریمهای متعدد و بحرانهای دیپلماتیک زیادی را نیز برای این کشور به همراه داشته است.
فرانسپرس با انتشار گزارشی به قلم آندریا پالاسیانو، خبرنگار خود در مسکو به موضوع راهبرد امنیت سایبری روسیه پرداخته و مطلب خود را با این ادعا آغاز کرده که «اصطلاح هکر اغلب با نام کشور روسیه مترادف شده است.»
نویسنده سپس یادآور میشود که قصد دارد با نگاهی کلی به «دنیای امنیت سایبری روسیه، به موضوعاتی چون «کارخانههای ترول» یا هکرهایی بپردازد که ادعا میشود تحت نظر سرویسهای امنیتی این کشور فعالیت میکنند.
مهارتها
روسیه «زمینی حاصلخیز» و مساعد برای کارشناسان علوم انفورماتیک است. این کشور طی دههها محل پرورش متخصصان رایانه بوده است.
دولت در زمان اتحاد جماهیر شوروی سابق برای پیشرفت در علم و فنآوری تلاشهای زیادی به خرج داد و با ظهور اولین رایانهها این تلاشها همچنین معطوف به کسب مهارت در زمینه برنامهنویسی شد.
نویسنده این گزارش سپس میافزاید: با سقوط اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی در سال ۱۹۹۱ برخی از برنامهنویسان با استعداد اما کم درآمد در روسیه به جرایم اینترنتی و سایبری روی آوردند تا بدین ترتیب روسها در جهان به مهارت در سرقت کارتهای اعتباری مشهور شوند.
کوین لیومنیه، پژوهشگر انستیتو ژئوپولیتیک فرانسه میگوید: «فضای سایبری در دهه ۹۰ با فرهنگ تخریب و گرایش به سوی دور زدن قوانین شروع به تغییر ماهیت کرد و تخمیر شد.»
ارتش و سرویسهای مخفی
خبرنگار فرانسپرس در بخش دیگری از گزارش خود همکاری برنامهنویسان و دانشمندان علوم کامپیوتر در روسیه با سرویسهای مخفی را یک سنت دیگر به جا مانده از شوروی سابق معرفی میکند.
وی سپس یادآور شده که نخستین حمله سایبری بزرگ که به روسیه نسبت داده شد به سال ۲۰۰۷ باز میگردد. این حملات به نوشته آندریا پالاسیانو «علیه سرویسهای امنیتی کشورهای حوزه بالتیک صورت گرفت و وزارت دفاع روسیه از سال ۲۰۱۲ اقدام به تشکیل واحدهای ویژه عملیات سایبری کرد.»
ایالات متحده آمریکا از جمله کشورهایی است که خود را قربانی حملات سایبری روسیه معرفی میکند. واشنگن مدعی است که هکرهای سرویسهای اطلاعاتی روسیه در سال ۲۰۱۶ برای تاثیرگذاری بر انتخابات ریاست جمهوری به حسابهای کاربری و ایمیلهای کمیته ملی دموکراتها و نیز کاراز انتخاباتی هیلاری کلینتون حمله کردند.
مشهورترین گروه جاسوسی سایبری روسیه که گفته میشود در دهها مورد حمله نقش اصلی را بر عهده داشته از سوی منتقدان «فنسی بئر/Fancy Bear» نام گرفته است. به ادعای نویسنده گزارش این گروه از جاسوسان سایبری تحت حمایت مالی اداره اطلاعات نظامی خارجی ستاد کل نیروهای مسلح فدراسیون روسیه قرار دارند.
واشنگتن به تازگی مدعی شد که هکرهای سرویس اطلاعات خارجی روسیه تاسیسات و نهادهای دولتی آمریکا و نیز صدها شرکت خصوصی این کشور را در سطح وسیعی مورد حملات سایبری قرار دادند.
بخش عمده این حملات که واشنگتن در واکنش به آن شماری از دیپلماتهای روس را اخراج کرد با هدف اختلال در کار نرمافزار سولار ویندز صورت گرفته بود که گفته میشود به موجب آن شبکه رایانهای دولت فدرال به شدت تحت تاثیر این حملات قرار گرفت.
اطلاعات و خرابکاری
سرویس اطلاعات داخلی آلمان سال ۲۰۱۶ در گزارشی با اشاره به عملیات جاسوسی و خرابکاری در کشورش اعلام کرد که این حملات سایبری توسط سرویسهای اطلاعاتی روسیه انجام شده و بخشی از عملیاتی با وسعت جهانی است که با هدف به دست آوردن اطلاعات راهبردی صورت میگیرد.
فهرست این حملات که برلین مدعی است از سوی روسیه انجام شده طولانی است اما بخش عمده آن پارلمان و دبیرخانه آلمان در سال ۲۰۱۴ را هدف قرار داده است.
این فهرست عملیاتی چون اخلال و خرابکاری در سیستمهای نظامی و واحدهای توپخانهای اوکراین طی سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶، هک یک شبکه تلویزیونی فرانسه در سال ۲۰۱۵، دخالت در انتخابات ایالت متحده در سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۲۰، دسترسی به اطلاعات رقبای ورزشی روسیه و حمله سایبری به موسسات تحقیقاتی که سال ۲۰۲۰ روی بیماری کووید کار میکردند را شامل میشود.
به ادعای واشنگتن، حمله به توسعهدهنده نرمافزار سولار ویندز به سرویسهای اطلاعات خارجی روسیه امکان داد تا اطلاعات زادی از بخشهای مالی، زیرساختهای حیاتی و نهادهای دولتی ایالات متحده جمعآوری کنند.
آندره سولداتوف، کارشناس سرویس مخفی روسی به خبرنگار فرانسپرس میگوید: «تعداد حملات سایبری روسی در حال افزایش است و با توجه به آنچه از این عملیات فاش شده، این حملات بسیار موثر بودهاند.»
اطلاعرسانی غلط و نفوذ
فرانس پرس در این گزارش آورده است که «از سوی دیگر کارزارهای اطلاعرسانی نادرست با هدف تاثرگذاری بر فرایندهای دموکراتیک و همچنین دامن زدن به اختلافات اجتماعی و موضوعات مورد بحثِ جوامع در شبکههای اجتماعی» بخشی دیگر از ماجرا است.
در این گزارش تاکید شده که روسیه به تلاش برای تحت تاثیر قرار دادن کاربران اینترنتی با ارائه اطلاعات نادرست و راهاندازی «کارخانههای ترول» برای دستیابی به این هدف متهم شده است.
وبسایت EuvsDisinfo که به شناسایی و معرفی عملیات سایبری با هدف ارائه اطلاعات نادرست میپردازد اواخر ماه آوریل «بازیگران اطلاعسانی نادرستِ حامی کرملین» را به تلاش برای دامن زدن به بی اعتمادی در میان اروپاییها بر سر موضوع تهیه واکسن کووید۱۹ متهم کرده بود.
عملیات اطلاعرسانی نادرست به گفته غربیها میتواند توسط رسانههای عمومی نظیر شبکه خبری آر تی یا چهرههای جنجالی و پرنفوذی همچون یوگنی پریگوجین، تاجر روس صورت گیرد که گفته میشود هدایت گروه مزدوران خصوصی روس موسوم به واگنر را بر عهده دارد.
به گفته واشنگتن یوگنی پریگوجین تاجر روس که از دوستان صمیمی ولادیمیر پوتین محسوب میشود مدیریت و حمایت مالی آژانس تحقیقات اینترنتی روسیه را که مظنون اصلی به دخالت در انتخابات آمریکا در سال ۲۰۱۶ است را نیز بر عهده داشته است.
انکار سیستماتیک
کرملین همواره اتهامهای مطرح در خصوص حملات سایبری انجام شده زیر نظر سرویسهای اطلاعاتی این کشور را انکار و اروپا و آمریکا را به ارائه اظلاعا غلط متهم میکند.
مقامات روسیه برای تاکید بر این ادعا همواره رقبا را به دلیل مشکل فنی و نداشتن شواهدی مستند جهت نشان دادن منشا حملات سایبری مورد سرزنش قرار دادهاند.
مسکو حتی پا را از این هم فراتر گذاشته و برای نشان دادن پنجههای سفید خود اعلام کرده که قصد همکاری با رقبا در زمینه امنیت سایبری را دارد.
ولادیمیر پوتین با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری اخیر آمریکا در سال ۲۰۲۰ به واشنگتن امضای پیمان عدم دخالت در انتخابات دو کشور را پیشنهاد کرده بود.
مسکو همچنین به واشنگتن پیشنهاد کرده بود که توافقی جهانی میان دو کشور علیه استفاده خصمانه از فنآوریهای نوین به امضا برسد.