عربستان سعودی روز جمعه ۱۵ ژوئیه (۲۴ تیر) اعلام کرد که در آستانه سفر جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا به این پادشاهی، حریم هوایی خود را به روی همه خطوط هوایی از جمله اسرائیل باز میکند. جو بایدن بلافاصله از این «تصمیم تاریخی» استقبال کرد.
عربستان سعودی روز جمعه ۱۵ ژوئیه (۲۴ تیر) اعلام کرد که در آستانه سفر جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا به این پادشاهی، حریم هوایی خود را به روی همه خطوط هوایی از جمله اسرائیل باز میکند. جو بایدن بلافاصله از این «تصمیم تاریخی» استقبال کرد.
سازمان هواپیمایی کشوری عربستان در بیانیهای تصمیم خود را برای باز کردن حریم هوایی کشورش به روی همه شرکتهای هواپیمایی که شرایط نظارتی پرواز را دارند اعلام کرد.
این نهاد افزود که این اقدام برای «تثبیت موقعیت پادشاهی به عنوان یک مرکز جهانی» انجام شده است.
جو بایدن امروز جمعه بهطور مستقیم از اسرائیل به ریاض پرواز خواهد کرد. عربستان دولت اسرائیل را به رسمیت نمیشناسند و این اقدام بیسابقه ارزیابی میشود.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی عربستان در بیانیهای گفت: «رئیس جمهور از تصمیم تاریخی رهبران عربستان سعودی برای باز کردن حریم هوایی خود به روی همه شرکتهای هواپیمایی غیرنظامی بدون تبعیض از جمله پروازها "به و از" اسرائیل استقبال میکند.»
آقای سالیوان این اقدام را «نتیجه استقامت» تلاشهای دیپلماتیک جو بایدن توصیف کرد.
اسرائیل استقبال کرد
وزیر حمل و نقل اسرائیل در واکنش به این موضوع گفت گفت که این کشور از تصمیم عربستان برای باز کردن حریم هوایی خود به روی تمام شرکتهای هواپیمایی از جمله اسرائیلی استقبال میکند.
مراو میکائیلی در بیانیهای گفت: «اکنون این موضوع رسمی است. پروازهای اسرائیل در حریم هوایی عربستان (...) مجاز خواهد بود (...) که به تقویت روابط بین اسرائیل و سایر کشورهای خاورمیانه کمک خواهد کرد.»
از سوی دیگر یائیر لاپید، نخست وزیر اسرائیل نیز از مذاکرات دیپلماتیک طولانی، جدی و محرمانه بین عربستان و ایالات متحده برای رسیدن به این موضوع تشکر کرد.
وی افزود: «میخواهم از رهبری عربستان برای باز کردن حریم هوایی کشورش تشکر کنم. این تنها گام نخست است.»
پیش از ورود آقای بایدن به اسرائیل، واشنگتن اشاره کرده بود که کشورهای عربی بیشتری میتوانند با اسرائیل رابطه برقرار کنند و به این ترتیب گمانهزنیها درباره اینکه آیا عربستان گزینه بعدی است یا خیر را افزایش داد.
با این حال تحلیلگران پیشبینی میکنند که بعید است ریاض در طول سفر آقای بایدن یا زمانی که ملک سلمان ۸۶ ساله هنوز سلطنت میکند با روابط رسمی با دولت اسرائیل موافقت کند.
مدت کوتاهی پس از توافقنامه معروف به ابراهیم [آبراهام] در سال ۲۰۲۰ عربستان اجازه پرواز یک هواپیمای اسرائیلی در مسیر ابوظبی بر فراز خاک خود را داد و اعلام کرد پروازهای امارات به همه کشورها میتواند بر فراز این پادشاهی انجام شود.
با این حال اعلامیه روز جمعه، عملا محدودیتهای پروازی را برای هواپیماهایی که «به اسرائیل و از اسرائیل» سفر میکنند لغو میکند.
عربستان در ابتدای ماه مه اعلام کرد قصد دارد به یک قطب جهانی در حمل و نقل هوایی تبدیل شود و ترافیک هوایی سالانه خود را سه برابر کند و تا پایان این دهه به ۳۳۰ میلیون مسافر برساند.
ریاض همچنین قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ رقم ۱۰۰ میلیارد دلار به این بخش تزریق کند و یک خط هوایی ملی جدید را راه اندازی کند و همزمان یک «مگا فرودگاه» جدید در پایتخت بسازد.
با این حال تحلیلگران توانایی شرکتهای سعودی برای رقابت با دیگر شرکتهای بزرگ منطقه مانند امارات یا قطر ایرویز را زیر سوال میبرند.