کمیسیون اروپا روز چهارشنبه ۱۳ سپتامبر تحقیقاتی را درباره اعمال تعرفه‌های تنبیهی برای حمایت از تولیدکنندگان اتحادیه اروپا در برابر واردات ارزان‌تر خودروهای الکتریکی چینی آغاز کرد که گفته می‌شود از یارانه‌های دولتی بهره می‌برند.
آگهیاورزولا فن‌درلاین، رئیس کمیسیون اروپا در سخنرانی سالانه خود در پارلمان اتحادیه اروپا گفت: «بازارهای جهانی هم اکنون پر از خودروهای برقی ارزان قیمت شده است. قیمت این خودروها با یارانه‌های دولتی به‌طور مصنوعی پایین نگه داشته می‌شود.»
کمیسیون در طول تحقیقات ۱۳ ماهه خود فرصت دارد تا ارزیابی کند که آیا تعرفه‌های بالاتر از نرخ استاندارد ۱۰ درصد اتحادیه اروپا، برای خودروها اعمال می‌شود یا خیر.
تنش‌های سیاسی و تجاری بین چین و اتحادیه اروپا اخیرا افزایش یافته است و بسیاری از اعضای اتحادیه اروپا در تلاش هستند تا اتکای خود را به اقتصاد شماره دو جهان کاهش دهند.
خودروسازان اروپایی متوجه شده‌اند که برای تولید خودروهای برقی ارزان‌تر و حذف پیشروی چین در توسعه مدل‌های ارزان‌تر و دوستدار مصرف‌کننده در حال گذراندن یک چالش و مبارزه هستند.
سازندگان چینی خودروهای برقی از شرکت بی‌وای‌دی (BYD) که در بازار پیشرو است تا رقبای کوچکتر مانند اکسپنگ (Xpeng) و نیو (Nio) با تشدید رقابت در داخل و کاهش رشد داخلی، تلاش‌ها را برای گسترش بازارهای خارج از کشور افزایش داده اند. طبق گزارش انجمن خودروهای سواری چین، صادرات خودروی چین در ماه اوت پس از جهش ۶۳ درصدی در ماه ژوئیه، ۳۱ درصد افزایش یافت.
آمارها درباره خودروهای الکتریکی چینی چه می گویند؟
طبق گزارشی ( Jato Dynamics) متوسط قیمت خرده‌فروشی یک خودروی الکتریکی با برند چینی بدون احتساب مشوق‌ها در آلمان ۲۹ درصد کمتر از مدل‌های غیر چینی است. این رقم در فرانسه ۳۲ درصد کمتر و در بریتانیا ۳۸ درصد کمتر است.
به گفته یک شرکت مشاور در حوزه خودرو (Inovev)، از خودروهای الکتریکی جدید فروخته شده در اروپا در سالجاری، هشت درصد از سوی برندهای چینی ساخته شده است که در مقایسه با شش درصد در سال گذشته و چهار درصد در سال ۲۰۲۱ سیر صعودی را طی کرده است.
کاهش سهام شرکت های خودروهای برقی چینی پس از اعلام خبر انجام تحقیقات
پس از اعلام اتحادیه اروپا مبنی بر انجام تحقیقات، سهام تولیدکنندگان خودروهای برقی چینی کاهش یافت به‌طوری که سهام شرکت بی‌وای‌دی قبل از انتشار این خبر ۴.۵ درصد افزایش داشت به یکباره ۲.۸ درصد سقوط کرد در حالی که شرکت نیو یک درصد و اکسپنگ با ۲.۵ درصد سقوط روبرو شدند.
هجوم خودروهای برقی ارزان‌تر چینی پیش از این برخی از خودروسازان اروپایی را وادار به انجام اقداماتی کرده است. شرکت رنو در ماه ژوئیه اعلام کرده بود که قصد دارد هزینه‌های تولید مدل‌های الکتریکی خود را تا ۴۰ درصد کاهش دهد.
رنو فرانسه مانند سایر سازندگان خودروهای برقی با فشار فزاینده‌ای سوی تسلا به‌عنوان رقیب آمریکایی مواجه است چراکه این شرکت در سال جاری چندین بار قیمت‌ها را کاهش داده است.
اما انجمن خودروسازی آلمان (VDA) گفت اتحادیه اروپا باید واکنش‌های احتمالی چین به چنین تحقیقاتی را در نظر بگیرد و سیاستگذاران باید بر ایجاد شرایط برای موفقیت بازیگران اروپایی در زمین خود از کاهش قیمت برق گرفته تا کاهش موانع بوروکراتیک تمرکز کنند.
صنعت خودروی آلمان برای بخش بزرگی از درآمد فروش خود به چین متکی است و مدت‌هاست که از باز نگه‌داشتن درهای تجارت حمایت می‌کند.
فن‌درلاین بر اهمیت وسایل نقلیه الکتریکی برای اهداف جاه‌طلبانه زیست محیطی اتحادیه اروپا تاکید کرد. او در پارلمان اروپا گفت: «اروپا برای رقابت باز است.»
وی گفت اتحادیه اروپا نمی‌خواهد تجربه صنعت پنل‌های خورشیدی خود را که حدود یک دهه پیش به‌دلیل واردات ارزان‌تر چین از بین رفت تکرار کند.
به گفته یک شرکت دیگر مشاوره در حوزه خودرو (AlixPartners) یارانه‌های دولتی چین برای خودروهای الکتریکی و هیبریدی از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۲ رقم ۵۷ میلیارد دلار بوده است که به چین کمک کرد تا به بزرگترین تولیدکننده خودروهای برقی جهان تبدیل شود و ژاپن را به‌عنوان بزرگترین صادرکننده خودرو در سه ماهه نخست سالجاری پشت سر بگذارد.
چین یک طرح یارانه سخاوتمندانه ۱۱ ساله برای خرید خودروهای برقی را در سال ۲۰۲۲ خاتمه داد اما برخی از مقامات محلی به ارائه کمک یا تخفیف مالیاتی برای جذب سرمایه‌گذاری و همچنین یارانه برای مصرف کنندگان ادامه دادند.
بنیانگذار شرکت نیو در ماه آوریل هشدار داد که سازندگان خودروهای برقی چینی باید برای احتمال اعمال سیاست‌های حمایت‌گرایانه از سوی دولت‌های خارجی آماده باشند. او تخمین زد که شرکتش و همتایان چینی به لطف تسلط چین بر زنجیره تامین و مواد خام تا ۲۰ درصد مزیت هزینه نسبت به رقبایی مانند تسلا دارند.
واکنش فرانسه و آلمان به سخنان فن‌درلاین
افزون بر اعلام حمایت آلمان از تحقیقات کمیسیون اروپا، لارنس بون، وزیر اروپایی فرانسه روز چهارشنبه از تحقیقات ضد یارانه‌ای درباره خودروهای الکتریکی چینی که از سوی کمیسیون اتحادیه اروپا کلید خورده است استقبال کرد و گفت که این موضوع برای محافظت از بازار این اتحادیه مهم است.
آگهیاو در بیانیه‌ای گفت: «ما اجازه نمی‌دهیم بازار ما از سوی خودروهای الکتریکی بیش از حد یارانه‌ای که شرکت‌های ما را تهدید می‌کنند غرق شوند همانطور که درباره پنل‌های خورشیدی اتفاق افتاد.»
اولیویه بشت وزیر تجارت خارجی فرانسه نیز از آغاز تحقیقات استقبال کرد و گفت: «قانونی است. ما باید زمین بازی مساوی را بار دیگر برقرار کنیم. فرانسه متعهد است تا اطمینان حال کند که زمین بازی برای همه یکسان است.»
برونو لومر، وزیر اقتصاد فرانسه نیز اخیرا خواستار «تحول» در قوانین اروپایی شد تا این بلوک بهتر از منافع خود دفاع کند.
علاوه بر این دولت فرانسه در حال آماده سازی اصلاحی در یارانه خودروهای برقی در فرانسه است که به زودی باید مشمول «نمره زیست محیطی» شود که این موضوع واردات چین را محدود می‌کند.
سفر کمیسر اروپایی به چین
این اتفاق‌ها در حالی رخ داد که والدیس دامبروسکیس (Valdis Dombrovskis)، کمیسر تجارت اتحادیه اروپا در پیامی در شبکه ایکس (توییتر سابق) بلافاصله اعلام کرد که هفته آینده برای بحث درباره فرصت‌ها و چالش‌های تجاری و اقتصادی به چین می‌رود.
آگهی