تغییر و تحولات گسترده در ساختار نظامی اوکراین و به طور اخص جایگزینی یکی از فرماندهان مردمی و محبوب ارتش اوکراین باعث خواهد شد تا ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری این کشور در آستانه ورود به سومین سال جنگ با روسیه با مخاطرات جدی سیاسی و نظامی روبرو باشد.
آگهی«والری زالوژنی» که مجاهدات‌های جنگی اوکراین در تیره و تارترین روزهای دفاع در برابر جنگ تمام‌عیار روسیه رهبری را می‌کرد، روز پنجشنبه جای خود را به «الکساندر سیرسکی» فرمانده پیشین نیروی زمینی داد. انتظار می‌رود که آقای سیرسکی در روزهای آینده یک تیم نظامی جدید را معرفی کند.
این تغییر و تحولات در حالی صورت می‌گیرد که کی‌یف با کمبود مهمات و عدم قطعیت در مورد آینده کمک‌های نظامی ایالات متحده مواجه است. کمک نظامی واشنگتن ماه‌ها است که به دلیل مخالفت برخی از نمایندگان جمهوری‌خواهان بلاتکلیف مانده است، حتی در شرایطی که نیروهای روسی دست بالا را در میدان نبرد به دست آورده‌اند.
سرهئی زگورتس، مدیر شرکت مشاوره‌ای «دیفنس اکسپرس» مستقر در شهر کی‌یف معتقد است که تصمیم زلنسکی «مخاطره‌آمیز است، اول از همه بخاطر اینکه تغییراتی که قرار است اتفاق بیفتد در بستر تحولات بسیار پیچیده‌ای رخ می‌دهد و دوم اینکه ممکن است مدیریت نیروها را پیچیده کند.»
آقای زگورتس خاطرنشان می‌کند که «اگرچه سیرسکی و زالوژنی رویکردهای مشابهی دارند، هنوز معلوم نیست که چه کسانی در حلقه نظامیان ارشد فرماندهی جدید ارتش اوکراین خواهند بود، بنابراین ممکن است در کوتاه مدت در مدیریت نیروها اختلال ایجاد شود.»
به فیسبوک یورونیوز فارسی بپیوندید
این احساس بلاتکلیفی سربازان اوکراینی همزمان شده با وقتی که نیروهای روسی حلقه محاصره خود در اطراف شهر جنگ‌زده آودیئیفکا، جایی که نیروهای اوکراینی در آن سنگر گرفته‌اند، را تنگ‌تر می‌کنند. مضافا اینکه در جبهه‌های شرقی نیز نیروهای مسکو در حال ایجاد فشار بیشتر تهاجمی هستند.
پس از اینکه ثابت شد که طرح پرطمطراق «عملیات تهاجم متقابل اوکراین» برای شکستن خطوط نظامی روسیه در ماه‌های اخیر راه به جایی نمی‌برد، کی‌یف تلاش می‌کند تا نحوه بسیج غیرنظامیان برای پیوستن به ارتش را نیز مورد بازنگری قرار دهد تا حوزه نیروی انسانی خود احیا کند.
سیاسی‌کاری در تصمیم‌گیری؟
این تغییر و تحولات به دنبال ماه‌ها گمانه‌زنی حول اختلاف‌نظر بین زالوژنی و رئیس جمهوری اوکراین بود که اواخر سال گذشته میلادی در قالب سرزنش دفتر زلنسکی درباره اظهارات ناامیدکننده ژنرال زالوژنی از به «بن بست» خوردن نیروها در خط مقدم آشکار شد.
وقتی که زلنسکی این جابجایی‌های مناصب عالی در ارتش را در روز پنجشنبه اعلام می‌کرد، تاکید داشت که هیچ سیاسی‌کاری در این تصمیم وجود ندارد و احساس می کند که پس از بدبیاری در عملیات زمینی اوکراین در سال ۲۰۲۳، به یک تجدید قوای گسترده در نیروهای مسلح نیاز بوده است.
فرماندهی مردمی‌تر از رئیس جمهوری
ولودیمیر فِه‌سِنکو، یک تحلیلگر سیاسی مستقر در کی‌یف پیش بینی کرد که به دلیل محبوبیت گسترده ژنرال زالوژنی، حذف او می‌تواند به رتبه زلنسکی لطمه بزند.
جایگاه مردمی زالوژنی در دو سال اول جنگ افزایش چشمگیری داشت. یک نظرسنجی در ماه دسامبر نشان داد که او نسبت به خود زلنسکی به طور قابل توجهی بیشتر از اعتماد عمومی برخوردار است.
تصویر زالوژنی به نشانه پیروزی در میدان نبرد اوکراین بر روی دیوارهای سراسر اوکراین کشیده شده است و پس از اعلام روز پنجشنبه مبنی بر خارج شدن وی از بالاترین پست نظامی، سیلی از پیام‌های حمایتی از او در شبکه‌های اجتماعی به راه افتاد.
یک روز پس از استعفای ژنرال والری زالوژنی، برخی از مردم اوکراین روز جمعه با در دست داشتن پرچم ملی این کشور به نشانه اعتراض در میدان استقلال در کی‌یف جمع شدند.
«اسب‌ها را نباید وسط مسابقه تغییر داد»
تهاجم تمام عیار روسیه که از ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ آغاز شده، اوکراین را بر آن داشت تا بلافاصله وضعیت حکومت نظامی اعلام کند و در نتیجه امکان برگزاری انتخابات نیز در این کشور موضوعیت خود را از دست داد. چه بسا انتخابات ریاست جمهوری اوکراین قرار بود ماه آینده میلادی برگزار شود، اما با شدت گرفتن جنگ، زمان برگزاری آن حالا در هاله ابهام است.
آقای فِه‌سِنکو معتقد است که زلنسکی با برکناری زالوژنی، اساسا ژنرال را به یک رقیب بالقوه در انتخابات آینده تبدیل کرد. او پیش بینی کرد که به زودی یک ائتلاف سیاسی گسترده در اطراف زالوژنی تشکیل خواهد شد.
آقای زگورتس هم معتقد است که از این به بعد هر گونه شکست در جبهه‌های جنگ، اگرچه ناشی از عوامل طولانی مدت مانند کمبود مهمات یا خستگی نیروها باشد، اما به گردن سیرسکی خواهد افتاد که به نوبه خود می‌تواند راه را برای انتقاد از تصمیم «غیر منطقی و اشتباه» زلنسکی باز کند.
پس از اعلام این خبر، رهگذران در مرکز کی‌یف آشکارا این انتصاب را زیر سوال بردند و نسبت به انگیزه‌های آن ابراز تردید کردند.
یک پزشک اوکراینی به نام الکساندر کالینیچف می‌گوید: «رئیس جمهور احتمالا دید بهتری از وضعیت دارد، اما من می‌خواهم بگویم که اسب‌ها را که نباید وسط مسابقه تغییر داد.»