دولت نظامی نیجر روز شنبه پایان همکاری نظامی با آمریکا را اعلام کرد. بنابر گفته مقامات نیجری و آمریکایی، این تصمیم دولت نیجر درپی آن مطرح شد که مقامات ایالات متحده، نیامی را متهم کردند که با تهران برای دستیابی جمهوری اسلامی ایران به منابع اورانیوم نیجر قراردادی را به طور مخفیانه منعقد کرده است.
آگهیبه گزارش وال‌استریت ژورنال، تصمیم دولت نظامی نیجر مبنی بر قطع همکاری نظامی با آمریکا می‌تواند ضربه‌ای جدی به تلاش‌های دولت بایدن برای مهار شورشیان اسلام‌گرا در منطقه ساحل صحرا وارد کند. آمریکا در این منطقه که در قسمت نیمه خشک جنوب صحرای آفریقا واقع است، پایگاهی ۱۱۰ میلیون دلاری احداث کرده که از آن برای پرواز پهپاد‌های جاسوسی بر فراز غرب آفریقا بهره می‌برد. تصمیم جدید دولت نظامی نیجر همچنین احتمالا به خروج ۶۰۰ نیروی آمریکایی مستقر در این کشور می‌انجامد.
مقامات آمریکایی پس از سقوط دولت «محمد بازوم» در پی کودتای نظامی ارتش، تلاش کردند تا روابط خود را با نیجر بازنگری و بازسازی کنند. آن‌ها در همین چارچوب تحت قانون ایالات متحده محدودیت‌های جدیدی را برای ارسال کمک‌های نظامی به نیجر اعمال کردند.
از سوی دیگر، دولت کودتا پیوند خود را با روسیه و همچنین کشورهای همسایه‌ای چون بورکینافاسو و مالی که هر دو نیز زیر نفوذ گسترده مسکو‌اند، محکم‌تر کرد.
مقامات آمریکایی و دیگر کشورهای غربی در ماه‌های اخیر مدعی دستیابی به اطلاعاتی شدند که نشان می‌دهد دولت نظامی نیجر درحال بررسی توافقی با جمهوری اسلامی ایران است که بر اساس آن تهران اجازه دستیابی به منابع اورانیوم نیجر را به دست می‌آورد.
نگرانی مقامات آمریکا در پی دیدار علی الامین زین، نخست‌وزیر منصوب دولت نظامی نیجر با ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران در تهران افزایش یافت. آمریکایی‌ها بر این باورند که جزئیات توافق مزبور در این دیدار به بحث گذاشته شده است.
پیش‌تر نیز ابراهیم رئیسی در دیدار با با باکاری یائو سانگاره وزیر امور خارجه منصوب دولت نظامی نیجر از تمایل تهران برای برقراری روابط اقتصادی با نیامی سخن گفته بود.
بنابر اعلام پایگاه اطلاع‌رسانی رئيسی جمهوری اسلامی ایران، ابراهیم رئیسی از «استقلال‌خواهی و ایستادگی» مردم این کشور دربرابر «سیاست‌های سلطه‌طلبانه اروپایی» تقدیر و اعلام آمادگی کرده که روابط اقتصادی میان دو طرف برقرار شود. با این حال طرفین اعلام نکرده بودند که قصد دارند چه روابط اقتصادی را با یکدیگر برقرار کنند.
مقامات غربی در ماه فوریه اعلام کردند که مذاکرات میان نیجر و جمهوری اسلامی ایران به مرحله بسیار پیشرفته‌ای رسیده است. بنابر گزارش یک منبع آگاه، دو طرف توافقی را امضا کرده‌اند که به تهران اجازه دسترسی به منابع اورانیوم نیجر را می‌دهد. با این‌حال بنابر اظهارات دو مقام مطلع، این توافق نهایی نشده است.
در پی افزایش همین نگرانی‌ها، مولی فی، دستیار وزیر خارجه ایالات متحده در امور آفریقا هفته گذشته با هدف گفتگو با دولت نظامی نیجر بر سر «آینده روابط دوجانبه و آنچه ایالات متحده آن را گفتگو بر سر بازگشت نیجر به مسیر دموکراتیک می‌خواند» به نیامی، پایتخت نیجر سفر کرد. به گفته مقامات ایالات متحده و نیجر این دیدارها بسیار پر تنش برگزار شد.
در این دیدارها مولی فی، هشدار آمریکا را مبنی بر انعقاد قرارداد با جمهوری اسلامی ایران به اطلاع مقامات نیجر رساند. او همچنین با انتقاد از عدم پیشرفت در بازگشت حکومت نیجر به دولتی که منتخب مردم باشد، نگرانی‌های ایالات متحده از ورود قریب‌الوقوع مستشاران و تسلیحات نظامی روس به نیجر را مطرح کرد.
مقامات غربی بر این باورند که واردات بدون نظارت اورانیوم توسط جمهوری اسلامی ایران، دست تهران را برای تغییر برنامه هسته‌ای غیرنظامی خود به برنامه تولید سلاح‌های هسته‌ای بازتر می‌کند.
در واکنش به همین تحولات، امادو عبدالرحمن، سخنگوی دولت نظامی نیجر روز شنبه طی بیانیه‌ای ایالات متحده را متهم کرد که تلاش می‌کند برای نیجر در مسیر انتخاب شرکای سیاسی و نظامی خود مانع ایجاد کند. او همچنین گفت که ایالات متحده در جریان گفتگو‌ها «نگرش تحقیر‌آمیز» داشته و تاکید کرد که نیامی هیچگاه با تهران توافقی درباره دستیابی به اورانیوم به امضا نرسانده است.
آقای عبدالرحمن گفت: «دولت نیجر همه اتهامات دروغینی را که توسط رئيس هیات آمریکایی مبنی بر توافق تهران و نیامی برای دستیابی به اورانیوم مطرح شده است، رد می‌کند.»
او همچنین حضور آمریکا در نیجر را «غیرقانونی» خواند و گفت که نیامی قرارداد همکاری نظامی با واشنگتن را لغو می‌کند.
بنابر گزارش انجمن هسته‌ای بین‌المللی، نیجر در سال ۲۰۲۲ میلادی با تولید حدود ۲۰۲۰ تن اورانیوم، هفتمین تولید کننده بزرگ اورانیوم جهان بود که بیشتر آن به فرانسه، استعمارگر سابق نیجر صادر می‌شد.
اگرچه ایران خود دارای معادن اورانیوم است و این معادن می‌تواند نیاز برنامه هسته‌ای فعلی جمهوری اسلامی ایران را تامین کند. با این‌حال، تهران مدت‌ها است که قصد دارد زیرساخت‌های هسته‌ای غیرنظامی را در مقیاس صنعتی گسترش دهد.
به گفته کارشناسان، این برنامه تهران به مقدار بسیار بیشتر اورانیوم نیازمند است که احتمالا ذخایر کنونی اورانیوم ایران در تامین آن ناتوانند. در نتیجه تامین این اورانیوم از نیجر می‌تواند این شکاف را برطرف سازد.